به گزارش روابط عمومی شرکت آب منطقه ای گلستان، مهندس حسن فرازجو اظهار کرد: خشکسالی یکی از بزرگترین تهدیدها برای توسعه پایدار، به ویژه در کشورهای در حال توسعه است و بر اساس مدارک منتشر شده سازمان ملل متحد ، پیش بینی می شود خشکسالی تا سال 2050 بر حدود 75 درصد جمعیت جهان تأثیر بگذارد. تعداد و مدت خشکسالی ها از سال 2000 نسبت به دو دهه قبل 29 درصد افزایش یافته است . هیچ کشوری از خشکسالی مصون نیست و در حال حاضر بیش از 2 میلیارد و سیصد میلیون نفر در سطح جهان با تنش آبی مواجه هستند و با این روند ، در آینده تعداد بیشتری از انسان ها ، در مناطقی با کمبود شدید آب ، زندگی خواهند کرد.
وی با ارائه آماری از استان گفت: استان گلستان با مساحت 20438 کیلومتر مربع شامل 14 شهرستان و در شمال کشور و ضلع شرقی دریای خزر واقع شده و شامل ۵ حوضه آبریز شرق خلیج گرگان ، نکا رود علیا ، قره سو ، گرگانرود و اترک سفلی می باشد . میانگین بارندگی سالانه استان در دوره آماری درازمدت ، حدود 490 میلی متر است که این مقدار در بخش های شمالی استان گلستان در محدوده مطالعاتی داشلی برون – اینچه برون به حدود 250 میلیمتر در سال کاهش می یابد. تغییرات بارندگی ، افزایش دما و تبخیر ، برداشت از منابع آب زیرزمینی و کاهش ذخیره آبخوان های عمیق و کم عمق ، از جمله مواردی هستند که آسیب پذیری استان در مقابله با خشکسالی را تشدید می نمایند. کاهش منابع آب قابل برنامه ریزی ، همه مولفه ها از جمله شرب ، محیط زیست ، صنعت و کشاورزی را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
وی افزود: بارش حوضه های کوهستانی ، نقش عمده ای در تولید منابع آب دارند که به صورت آب سطحی در آبراهه ها و رودخانه ها ، جریان یافته و بخشی از بارش های کوهستانی نیز پس از نفوذ در زمین ، آبخوان های زیرزمینی استان را تغذیه می نمایند. از طرف دیگر ، بارش برف و انباشته شدن آن در حوضه های آبریز استان به عنوان یک ذخیره با ارزش محسوب شده و باعث تداوم جریان پایه رودخانه ها و تقویت آبدهی چشمه ها در فصول خشک سال می گردد. با این حال ، تغییرات آب و هوایی ، عملیات کشاورزی ناپایدار ، معدن کاوی نادرست ، قطع درختان و شکار بی رویه می تواند صدمات زیادی به تنوع زیستی کوهستان وارد کند. علاوه بر این ، تغییر کاربری اراضی و پوشش گیاهی و بلایای طبیعی ، از بین رفتن تنوع زیستی را تسریع می کند و به ایجاد یک محیط شکننده در جوامع کوهستانی و کوهپایه ها منجر می شود. بنابراین یکی از مهمترین اقدامات در مقابله با خشکسالی ، احیاء اکوسیستم های کوهستانی و مناطق بالادست حوضه ها می باشد.
وی افزود : شرکت آب منطقه ای گلستان با تهیه برنامه جامع سازگاری با کم آبی و مطالعه و اجرای پروژه های مختلفی همچون بهینه سازی طرح های آبرسانی بر اساس طرح جامع آب شرب ، مطالعات آبهای نامتعارف شامل شیرین سازی آب دریای خزر و آب شیرین کن های منابع آب شور و لب شور به منظور تامین بخشی از کمبود آب شرب استان، مطالعات مرتبط با استفاده از انرژی های تجدید پذیر ، بررسی روش های کاهش تبخیر در سدهای مخزنی استان ، زهکشی اراضی ، بهبود و توسعه شبکه و کاربرد روش های نوین آبیاری ، تعادل بخشی و تغذیه مصنوعی آبخوان های زیرزمینی ، پخش سیلاب ، احداث سدهای کوچک مخزنی و ... در حفاظت و بهره برداری بهینه از منابع آب و خاک استان اقدام می نماید که به طور غیر مستقیم ، نقش موثری در مقابله با بیابان زایی و مدیریت مناسب تر منابع آب در دوره های خشکسالی خواهد داشت.
همچنین در زمینه پایش خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیک نیز با احداث ایستگاه های باران سنجی ، تبخیر سنجی ، آب سنجی ، چاه های مطالعاتی و مشاهده ای در حوضه های آبریز استان و آماربرداری و اندازه گیری آنها ، اطلاعات پایه لازم را تهیه نموده و در اختیار دستگاه های متولی استان ، برنامه ریزان و پژوهشگران قرار می دهد.
در مجموع ، استفاده پایدار از منابع موجود و تدوین برنامه های مناسب ، حرکت موثری در بهبود شرایط زیستی است که منجر به احیاء اکوسیستم های تخریب شده و ایجاد زیست بومی سالم تر خواهد شد لذا سعی بر آن است تا در مطالعات فنی طرح های توسعه منابع آب به جنبه های مختلف سازگاری با محیط زیست ، توجه نموده و با رعایت دستورالعمل های مربوطه در جهت مدیریت به هم پیوسته حوضه آبریز ، گام برداشته شود. امید است تا با مشارکت همگانی با خسارت کمتری از خشکسالی ها عبور نماییم.
