گزارشی از وضعیت تغذیه مصنوعی در گلستان؛

به گزارش روابط عمومی شرکت آب منطقه ای گلستان؛به جهت جلوگیری از عوارض گفته شده که هم کمیت آب های زیرزمینی را دچار چالش می کند و هم کیفیت آن را در معرض خطر قرار می دهد، پروژه هایی تحت عنوان تغذیه مصنوعی آبخوان ها انجام می شود. تغذیه مصنوعی در جهت به تعادل رسیدن آب در سفره های زیرزمینی به اجرا در می آید که با وجود داشتن تجربه سال های گذشته از جهت خشکسالی و تبعات ناشی از آن باید توجه بیشتری به آن صورت گیرد.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان در رابطه با اجرای طرح تغذیه مصنوعی گفت:در این طرح ها ابتدا میزان آب موجود در آبخوان های زیرزمینی و نیز کسری احتمالی آبخوان ها مورد بررسی قرار می گیرد سپس منابع آب سطحی محاسبه می شود که آیا مازاد بر نیاز مصرف حوضه هست یا خیر.
مهندس سید محسن حسینی افزود: در صورت وجود آب مازاد انجام مطالعات، نقشه برداری، ژئوتکنیک و طراحی انجام شده و سازه تغذیه مصنوعی ساخته می شود. سیستم عملکرد سازه های تغذیه مصنوعی به این صورت است که آب سطحی توسط سازه انحراف از رودخانه منحرف شده و توسط کانال های ایجاد شده به حوضچه تغذیه مصنوعی و پس از رسوب گیری به حوضچه اصلی هدایت می شود. بستگی به نوع سازه تغذیه مصنوعی، آبی که به داخل حوضچه ساکن شده است به آبخوان تزریق می شود. آبخوان های سطحی به شکل بی واسطه توسط حوضچه تغذیه مصنوعی و آبخوان های عمیق توسط چاه هایی که در حوضچه حفر می شود، تغذیه می شود و باعث می شود پتانسیل آّبخوان زیرزمینی افزایش پیدا کرده و عوارض گفته شده کاهش پیدا کند.

مهندس حسینی خاطر نشان کرد: برداشت های غیر اصولی و بیش از حد مجاز از منابع آب های زیرزمینی به همراه حفر چاه های غیر مجاز موجب افت کمی و کیفی در این منابع شده و پیامدهای کیفی آن به صورت تخریب کیفی آب زیرزمینی، نشست سطح زمین، افزایش هزینه پمپاژ و کاهش جریان آب رودخانه ها با توجه به تعاملات هیدرولیکی بین آب زیرزمینی و سطحی نمایان می شود.  
مدیر دفتر حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان هم در رابطه با اجرای این طرح در استان گفت: در استان گلستان از نظر مطالعات انجام شده، فاز یک طرح تغذیه مصنوعی به شش قسمت تقسیم شده است که شامل حوضه خلیج گرگان، غرب قره سو، شرق قره سو، محدوده بین گرمابدشت تا زرین گل، زرین گل تا رامیان و شرق رامیان که مطالعات فاز یک در تمام این مناطق شش گانه انجام شده است و گزینه یابی جهت احداث سازه صورت گرفته است. مطالعات فاز دو در قره سو و طراحی های لازم جهت احداث سازه های تغذیه مصنوعی نیز انجام شده است.
عبدالاحد باشقره افزود: در حوضه خلیج گرگان هم اکنون در حال مطالعات فاز دو هستیم. در حوضه میدان تامین آب شرب در جنوب شهرستان کردکوی و منطقه غرب قره سو، سازه تغذیه مصنوعی بالا جاده- چهار ده، مطالعات فاز دو نیز انجام شده است و پس از به کارگیری پیمانکار با اعتبار 15 میلیارد ریال در سال عملیات اجرایی آن شروع می شود.
وی بیان کرد:از طرف دیگر تعدادی سازه تغذیه مصنوعی در سنوات قبل احداث شده و اثرات مثبتی بر سفره های آب زیرزمینی محدوده خود داشته است. از جمله این سازه های تغذیه مصنوعی می توان به سازه تغذیه مصنوعی در جفاکنده بندرگز، انجیراب گرگان، قرن آباد گرگان، استون آباد بندرگز، شفیع آباد رامیان، پاسنگ گالیکش اشاره کرد که احداث شده و در حال بهره برداری است.

باشقره افزود: با استفاده از اعتبارات تعادل بخشی و تغذیه مصنوعی در اعتبارات سال 95 و سنوات بعدی، پروژه های تکمیل، توسعه و مرمت و بازسازی این پروژه ها انجام خواهد شد که در اعتبارات سال 95 توسعه طرح تغذیه مصنوعی جفاکنده، احداث چاه های مشاهده ای در جفا کنده و بالا جاده و ترمیم و توسعه سازه های تغذیه مصنوعی در قرن آباد،شفیع آباد و پاسنگ و انجیراب آغاز خواهد شد.  
به نظر می رسد با توجه به شرایط موجود و خشکسالی ها که کمبود ذخایر پشت سدها را به دنبال داشته است تغذیه مصنوعی آب های زیرزمینی با ارائه الگوهای صحیح در کشت و مصرف، بهترین راهکارهای مقابله موثر با هر گونه تبعات اجتماعی احتمالی ناشی از کمبود منابع آبی است.